گردشگری پایدار چیست و بر چه اصولی پایبند است؟

توسعه پایدار گردشگری دارای دو جنبه حفاظت از محیط زیست و منابع و میراث فرهنگی جوامع است.

گردشگری در مفهوم پایداری در بر گیرنده پردازش معنایی خاص خود است. در این میان زایش این مفهوم در ادبیات گردشگری حاصل تلاش در دستیابی به توسعه پایدار در تمامی زمینه های توسعه است. مخصوصا بعد از اجلاس زمین در سال 1992 در ریودوژانیرو که دولت ها را به سمت توسعه ای سوق داد که حداقل زیان و لطمه را بر محیط زیست وارد سازد؛ توافقات حاصله در دستور کار جلسه 21 (یعنی برنامه های مربوط به قرن بیست و یکم) قرار گرفت. این دستور جلسه در واقع شامل مجموعه ای از طرح ها عملی مفصل بود که نقش هر کشور در رسیدن به توسعه پایدار بیان می کرد.

از این رو بر مبنای دستور جلسه 21، از سوی سازمان های بین المللی گردشگری در سطح جهان «دستور جلسه 21 برای گردشگری» منتشر شد که در آن نیاز به رسمیت شناختن نقش گردشگری را در فرآیند توسعه مناسب گوشزد می کرد و ضرورت طرح عملی برای سازمان های گردشگری را در راستای به فعلیت در آوردن اصول گردشگری پایدار را پیش می کشید. به دنبال این روند اولین کنفرانس جهانی گردشگری پایدار در سال 1995 در مادرید برگزار شد.

برخی از نکات مطرح شده در این کنفرانس پیرامون گردشگری پایدار عبارت بودند از:

1. توسعه گردشگری باید براساس معیارهای پایداری باشد. بدین معنا که مسایل اکولوژیکی در بلندمدت، مسایل اقتصادی و تعهدات لازم نسبت به جنبه های اجتماعی و اخلاقی باید رعایت شود.

2. ماهیت پایداری گردشگری مستلزم محیط های طبیعی، فرهنگی و انسانی است.

3. گردشگری باید جنبه های فرهنگی، ارزشی و عناصر سنتی جوامع محلی را مد نظر داشت باشد.

به طور کلی این تلاش ها نشان از آن دارد که گردشگری بتواند در پردازش توسعه پایدار راهکاری عملی را شکل دهد. از این رو هدف اصلی در بسط معنایی گردشگری پایدار پیرامون ارائه روش های منطقی در بهره گیری از منابع طبیعی و انسانی و ممانعت از به کارگیری غیر علمی این منابع است.

توسعه پایدار گردشگری دارای دو جنبه حفاظت از محیط زیست و منابع و میراث فرهنگی جوامع است. از این رو گردشگری پایدار باید با سیاست مشخص و مدونی به اجرا در آید تا بتواند حرکت امیدبخشی را در توسعه همه جانبه فضاهای جغرافیایی تضمین کند. گردشگری پایدار برای کارایی بالاتر در این زمینه دارای اصولی است که هماهنگ کننده اهداف و راهکارهای عملی است.

اصول گردشگری پایدار را می توان به شرح زیر بیان کرد:

1. استفاده از ماهیت پایدارگونه منابع: حفظ و استفاده از منابع (طبیعی، اجتماعی و فرهنگی) بسیار حائز اهمیت است و به معنای تجارت درازمدت است.

2. کاهش بیش از حد مصرف و اتلاف: که جلوی هزینه های بازسازی زیان های درازمدت را گرفته و به کیفیت گردشگری کمک می کند.

3. حفظ تنوع: حفظ و ارتقای تنوع طبیعی، اجتماعی و فرهنگی برای پایداری درازمدت گردشگری اهمیت ویژه دارد و پایگاه انعطاف پذیری را برای گردشگری به وجود می آورد.

4. برنامه ریزی: بسط و توسعه گردشگری که وارد یک چارچوب برنامه ریزی راهبردی محلی و ملی شده و تاثیرات محیط زیست را مد نظر قرار می دهد، پایایی درازمدت گردشگری را افزایش می دهد.

5. حمایت از نظام اقتصاد محلی: گردشگری که تعداد زیادی از فعالیت های اقتصادی محلی را مورد حمایت و تحت پوشش خود قرار می دهد و ارزش ها و هزینه های محیط زیست را مد نظر قرار می دهد، علاوه بر حمایت از این نظام های اقتصادی جلوی انهدام محیط زیست را می گیرد.

6. مشارکت اجتماع های محلی: مشارکت کلی اجتماع های محلی در بخش گردشگری نه تنها به نفع خود آن ها و محیط است بلکه نوع تجربه گردشگری را بهبود می بخشد.

7. مشاوره با افراد ذی نفع و عامه مردم: مشاوره بین صنعت گردشگری و اجتماع ها، سازمان ها و نهادهای محلی مهم است البته در صورتی که دوشادوش هم کار کنند و اختلافات منافع را کنار بگذارند.

8. آموزش خدمه: آموزش خدمه که گردشگری پایدار را وارد روش های اشتغال می کند و در کنار آن استخدام خدمه محلی در تمامی مقاطع، سبب بهبود کیفیت گردشگری می شود.

9. مسئولیت بازار یابی صنعت گردشگری: از آنجا که بازاریابی، اطلاعات کاملی را در اختیار گردشگران قرار می دهد، نه تنها سبب افزایش احترام نسبت به محیط فرهنگی، اجتماعی وطبیعی نواحی دیدنی می شود، بلکه رضایت مشتری را نیز افزایش می دهد.

10. انجام تحقیق: پژوهش در حال پیشرفت و نظارت برآن از طریق صنعت با استفاده از تجزیه و تحلیل و جمع آوری موثر اطلاعات نه تنها ما را در حل و فصل مشکلات گردشگری یاری می کند بلکه مزایایی را برای مقاصد، صنعت ومشتریان در بر خواهد داشت.

10 جاذبه گردشگری برتر ایران

کشوری که در هر گوشه از آن‌یکی از چهارفصل را می‌توان دید، کشوری معروف به مهد ادب و هنر و شعر و تاریخ،  اینجاست که شعر حضرت حافظ را می‌توان زمزمه کرد:

سالها دل طلب جام جم از ما می‌کرد              وآن چه خود داشت ز بیگانه تمنا می‌کرد

سفر همیشه همراه با حس خوب سرزندگی، جوانی و شادابی ست و این همه را می‌توانیم به راحتی در چند کیلومتری شهر محل سکونتمان پیدا کنیم . ایران مقصد غنی از جاذبه‌های تاریخی و طبیعی است فقط کافیست چشم دل بگشاییم.

انتخاب ده جاذبه برتر ایران کار بسیار سختی است  اما در این مطلب تلاش کردیم لیستی از زیبایی‌های میهنمان را با هم مرور کنیم:

۱- آرامگاه حافظ- استان فارس:

شیراز شهری پر از یادگاری‌های ارزشمند از فرهنگ،  تمدن و ادب است. قدم زدن در خیابان‌هایش در اردیبهشت ماه با عطر خوش بهار نارنج بهشت را برایتان می‌سازد.

خاطره ساختن با این شهر کار سختی نیست: اگر حال و هوای دلتان هوس تاریخ بکند بناهای زیادی چون تخت جمشید شما را سیراب خواهند کرد و اگر شعر و ادب، بدون شک آرامگاه لسان‌الغیب بهترین گزینه خواهد بود.

جالب است بدانید این آرامگاه مقام نخست بازدید- هم گردشگر داخلی و هم گردشگر خارجی –  را در سال پیش از آن خود کرده است . حافظ یار دیرینه همه ما ایرانیان ست – لازم نیست شاعر باشیم،  آرامگاهش برای همگان چه ایرانی و چه خارجی مآمنی پر از آرامش است.  برای خلوت کردن با این شاعر پرآوازه کافیست به شمال شهر شیراز پایین‌تر از دروازه قرآن سری بزنید  مجموعه‌ی بی‌نظیر با باغی از گل‌های رنگارنگ و درختان بلند انتظار شمارا می‌کشد.

حافظیه شیراز

۲- قلعه بابک کلیبر- استان آذربایجان شرقی:

آذربایجان شرقی یکی از زیباترین استان‌های ایران است و فارغ از زیبایی‌های شهر تبریز جاذبه‌های بکر طبیعی این استان برای نمونه رود ارس و روستای کلیبر مثال‌زدنی است.

قلعه بابک یا دژ بابک که مقر سردار بزرگ تاریخ،  بابک خرمدین بوده است نمونه‌ای از معماری هوشمندانه قرن سوم هجری به شمار می‌رود.

برای رسیدن به این قلعه باید از مسیرهایی کمی دشوار عبور کرد البته چشم‌انداز زیبای مسیر به‌قدری ست که انگیزه صعود را در شما بیش از پیش بیدار می‌کند و درست به‌ محض رسیدن به  بالای این دژ به ابهت قلعه‌ی باصلابت بابک می‌توان پی برد . این قلعه  با موقعیت خیره‌کننده‌ای که در میان انبوهی از کوه‌ها و دره‌ها دارد، مثال بارزی از هوشمندی معماری ۱۲۰۰ سال پیش به حساب می‌آید . اگر شانس با شما یار باشد در سفر به این منطقه  و نم‌نم باران همراهی‌تان کند خاطره این مسیر زیبا  برایتان دوچندان خواهد شد.

قلعه بابک

۳- کتیبه بیستون – استان کرمانشاه:

در استان کرمانشاه یادگاری‌های باستانی زیادی به چشم می‌خورد که برجسته‌ترین آن‌ها کتیبه بیستون داریوش کبیر است،  هفتمین سنگ نگاره ثبت شده در فهرست جهانی یونسکو  که در ارتفاع ۸۰ متری از پای کوه بر دل صخره نگاشته شده ست . عظمت این مجموعه در هیچ جمله‌ی نمی‌گنجد و باید برای درک ابهت آن  به ۳۵ کیلومتری کرمانشاه رفت و از نزدیک با این مجموعه دیدار کرد. جایی که داریوش کبیر می‌گوید: تو که از این پس این نبشته را که من نوشتم یا این پیکرها را ببینی، مبادا که آن‌ها را تباه سازی؛ تا هنگامی که توانا هستی آن‌ها را نگاه دار.

بیستون

۴- میدان نقش‌جهان- استان اصفهان:

اصفهان در دل خود مجموعه‌ی بی‌پایان از بناهای تاریخی را دارد . تجربه پرسه زدن در بعضی کوچه‌ها و خیابان‌هایش، نوشیدن چای در خانه‌های قدیمی، حال و هوایی خاص شبیه به گذر در تاریخ را در ذهن هر گردشگری تداعی می‌کند . پس بی‌دلیل نیست که به گل سرسبد شهرهای ایران ملقب بشود و البته میدان نقش‌جهان به لطف بناها و معماری‌های بی‌مثالش شاید به تنهایی بتواند حجم زیادی از  این تعریف را به دوش بکشد . این میدان که شاهکار دوره اوج هنر و معماری اسلامی عصر صفوی است، گردشگران را غرق در لذت می‌کند:  مسجد امام  با تلفیق چشم‌نواز  رنگ آبی فیروزه‌ای، مسجد شیخ لطف‌الله با کاشی‌کاری‌های ظریفش و کاخ عالی‌قاپو، عمارتی رفیع برای داشتن چشم‌اندازی بر زیباترین میدان تاریخی جهان از نمونه‌های  تاریخی این شهر شگفت‌انگیز است.

میدان نقش جهان اصفهان

۵- ماسال- استان گیلان:  

پناه بردن به دامن طبیعت و دور شدن از دنیای شلوغ و پراسترس امروزی جزو بهترین گزینه‌ها برای تعطیلات چند روزه  خواهد بود و ماسال در کنار کوه‌های تالش استان گیلان یکی از مقاصد پرطرفدار گردشگران است. تا چشم کار می‌کند  این سرزمین بکر با مراتع سرسبز و انبوه احاطه‌شده است که زیبایی‌ها و ناشناخته‌هایی مانند آبشار،  غارهای قدیمی و همین‌طور محل شهادت میرزا کوچک جان در دل خود جای داده است . ماسال از جمله جاهایی است که خاطره آن هیچ‌گاه از روح و ذهنمان پاک نمی‌شود.

ماسال

۶- باغ شازده- استان کرمان:

در دل شهر کویری ماهان،  باغ شازده،  زیباترین و بزرگ‌ترین باغ ایرانی با معماری منحصر به فرد و هوشمندانه همچون نگینی می‌درخشد  که نمادی از ذکاوت معماران سرزمینمان است. حضور باغی با درختان سر به فلک کشیده، جریان آب و سیستم‌های آب‌رسانی هوشمندانه  در کویر، نه تنها تمامی معادلات ذهنی را به هم میزند بلکه باعث حیرت و شگفتی همگان می‌شود. بازدید از این باغ باشکوه،  بدون شک روز پرطراوتی را در استان گرم کرمان با مردمان خونگرم و مهمان‌نواز  برایتان رقم خواهد زد.

باغ شازده ماهان

۷- کندوان- آذربایجان شرقی:

روستای کندوان تنها روستای صخره‌ای در دنیاست که زندگی در آن جریان دارد  . این روستا که در معماری آن از هیچ چیزی غیر از سنگ و صخره استفاده نشده نمونه‌ی بارزی از روستاهای دستکند به حساب می‌رود. کندوان در دامنه کوه‌های زیبای سهند قرار دارد و مرتع‌های سرسبزی را در خود جای داده است و با آب و هوای بسیار خوبی که دارد می‌تواند یکی از مقاصد خاص سفری چند روزه به حساب آید، ضمن اینکه  امکان اسکان در این خانه‌های صخره‌ی مخروطی هم امکان‌پذیر است .

شک نکنید که با خرید سوغاتی -در راستای حمایت از مردمان زحمتکش‌های این منطقه- ارزشمندترین هدیه که یک لبخند رضایت خواهد بود را از خود به‌جای خواهید گذاشت.

روستای کندوان

۸- تخت جمشید- استان فارس:

در این مقاله تلاش کردیم به زیبایی‌های ایران که شاید کم لطفی روزگار شامل حالشان شده بپردازیم و لیستی متفاوت‌تر معرفی کنیم ولی مگر می‌شود راجع به ایران و جاذبه‌ای آن صحبتی به میان بیاوریم و یادی از بزرگ‌ترین، باعظمت‌ترین و در عین حال زیباترین بنای موجود در سرزمینمان نکنیم؟!

راجع به مجموعه عظیم تخت جمشید همین را بس که انگیزه‌ی اصلی صد در صد گردشگران خارجی از دیدن ایران، دیدن شکوه و اقتدار این مجموعه است و بدون اقرار خاطره سفر ایران برای همگان با پرسپولیس رقم خواهد خورد. کافیست قدم در این مجموعه بزرگ بگذاریم  جایی که روزگاری امین ترین رهبران گام برمی‌داشتند.

تخت جمشید

۹- غار علیصدر- استان همدان:

یکی از دیدنی‌های استان همدان غار علیصدر است که از خوش منظره ترین و  نادرترین غارهای آبی دنیاست. بازدید از این جاذبه که لقب طولانی‌ترین غار دنیا را هم از آن خود کرده،  با قایقرانی امکان‌پذیر است . این غار زمانی پناهگاه انسان‌های اولیه بوده است. در طول بازدید از این غار  علاوه بر قندیل‌های زیبای آهکی موجود و سکوت دلپذیر غار، می‌توان از دیدن  نقش و نگارهایی که از زمان‌های قدیم بر روی دیواره‌های آهکی  به یادگار مانده نیز  لذت برد.

غار علیصدر

۱۰- استان یزد:

انتخاب یکی از جاذبه‌های استان یزد برای معرفی، کم لطفی در مورد بقیه آثار این منطقه می‌باشد؛ بنابراین در اینجا از یزد که یکی از زیباترین و قدیمی‌ترین شهرهای خشتی جهان است یاد می‌کنیم. این شهر کویری زادگاه معماری آب و باد و قنات است  و در سال ۱۳۹۶ با ثبت در لیست آثار جهانی یونسکو  افتخار عنوان نخستین شهر تاریخی ایران  را از آن خود کرد.

از میدان امیر چخماق و موزه آب و زورخانه‌ها و چشیدن شیرینی‌های خوشمزه این شهر گرفته تا بازدید از برج سکوت، آتشکده زیبای زرتشتیان و باغ دولت آباد بی‌شک همه‌ی این جاذبه‌ها دست در دست هم می‌دهند که یکی از خاطره انگیز ترین سفرهایتان را رقم بزنند. ا گر به شهر یزد سفر می‌کنید و فرصت کافی در اختیاردارید دیدن از شهرهای اطراف یزد را از دست ندهید . شهرستان‌هایی چون تفت، اردکان، میبد، بافق، ابرکوه و مهریز شهرستان‌هایی هستند که در اطراف یزد، گشت و گذار در آن‌ها خالی از لطف نیست.

تفاوت هتل ALL و UALL

یکی از مسائل مهم در هنگام سفر انتخاب محل اقامت پیش از سفر برای جلوگیری از سردرگمی و با توجه به عواملی مانند بودجه کنار گذاشته شده و مدت اقامت بسته به نوع سفر است. شاید آگاهی از انواع سرویس های هتل در کشور مقصد بتواند به گردشگران کمک کند تا با آگاهی بیشتر انتخابی همه جانبه و مقرون به صرفه داشته باشند. برای رسیدن به این منظور ما  بر آن شدیم تا به بررسی هتل های آل all و یو آل uall بپردازیم.

انواع سرویس در هتل ها

شاید دانستن چند نکته درباره ارائه سرویس های موجود در هتل بتواند به تصمیم گیری گردشگران با دیدی باز در انتخاب هتل مورد نظر کمک کند. در این جا به صورت خلاصه به آن ها اشاره می کنیم.
خدمات اُ آر O.Rیا اُنلی روم Only Room هتل به این معنی ست که میهمان فقط می تواند از اتاق هتل بدون دریافت هیچ سرویس دیگری استفاده کند که در این صورت فقط شامل پرداخت هزینه محل اقامت می شود.
خدمات بی بیB.B یا بِد اند برکفست Bed & Breakfast هتل به این معنی ست که میهمان علاوه بر اتاق می تواند از بوفه (در هتل های بزرگ) یا منو (در هتل های کوچک) در وعده صبحانه هتل به طور رایگان در بازه زمانی مشخص شده توسط هتل استفاده کند که باعث می شود تا حدودی در هزینه های سفر صرفه جویی شود.
خدمات اچ بی H.B یا هاف برد Half Board هتل به این معنی ست که میهمان با پرداخت هزینه اقامت خود علاوه بر اتاق و یک وعده صبحانه رایگان می تواند یک وعده اصلی دیگر را به انتخاب هتل در وعده ناهار یا شام به طور رایگان در بازه زمانی مشخص شده توسط هتل دریافت کند.
خدمات اف بی F.B یا فول برد Full board هتل به این معنی ست که میهمان فقط با پرداخت هزینه اقامت علاوه بر اتاق هر 3 وعده اصلی شامل صبحانه، ناهار و شام را از بوفه یا منوی رستوران به صورت رایگان در بازه زمانی مشخص شده توسط هتل دریافت می کند اما برای میان وعده و نوشیدنی باید هزینه به صورت جداگانه پرداخت شود. مزیت انتخاب این نوع از هتل ها صرفه جویی در زمان و پول است. با توجه به این نکته که شما نمی توانید باقی غذا را با خود ببرید برای جلوگیری از اسراف، حجم غذای مطلوب را انتخاب کنید.

سرویس آل و یو آل در هتل ها

یکی از نکات مثبت این هتل ها پرداخت یکجای صورت هزینه ها و آسودگی خاطر از کافی بودن میزان بودجه برنامه ریزی شده در طول سفر است. در هتل های آل و یوال ها علاوه بر اتاق، خدمات جانبی دیگری در اختیار اقامت کنندگان و افراد مستقر در هتل در نظر گرفته می شود. سرویس آل و یو آل در هتل ها برای کسانی که قصد دارند تا مدت زمان بیشتری در هتل اقامت داشته باشند و از امکانات، تجهیزات و تفریحات موجود در آن استفاده کنند بهترین گزینه است اما به کسانی که به دنبال کشف و جستجو در سطح شهر و رستوران ه��ی آن هستند پیشنهاد نمی شود. اکنون به بررسی هتل های آل و یو آل می پردازیم.

هتل آل به چه معناست؟

خدمات آل ALL یا آل اینکلوسیو All inclusive هتل به این معنی ست که میهمان می تواند با پرداخت هزینه اقامت علاوه بر اتاق هر 3 وعده اصلی شامل صبحانه، ناهار و شام به علاوه میان وعده، دسر (شامل قهوه، چای، کیک و شیرینی) و نوشیدنی الکلی و غیر الکلی (با قیمت های مد نظر قرار داده شده توسط هتل و عمدتا داخلی) را از بوفه یا منوی رستوران به صورت رایگان از صبح تا ساعات معینی از شب (اغلب ساعت 23:00) دریافت کند. البته رایگان بودن به این معناست که در زمان رزرو هتل تمامی هزینه ها محاسبه شده بنابراین اقامت در این هتل کمی گران تر از سایر هتل ها است اما از بُعدی دیگر با توجه به فراهم بودن امکانات، صرفه جویی در زمان و مقرون به صرفه بودن نسبت به هزینه غذاهای رستوران های متوسط رو به بالا و پرداخت پیشاپیش تمامی هزینه های اقامت و آسودگی خاطر از نداشتن هزینه های اضافی احتمالی این هتل ها ایده آل به شمار می آیند. هزینه تفریحات آبی یا ماساژ برای 1 بار در مدت زمان اقامت رایگان است اما برای تفریحات بیشتر در این هتل ها باید پول بپردازید که به آن اکسترا مانی می گویند.
توجه داشته باشید که خدمات این هتل ها تا ساعات مشخصی رایگان است بنابراین لازم نیست برای دریافت این خدمات هزینه ای جداگانه پرداخت کنید اما اگر در ساعت های غیر مقرر از خدمات هتل استفاده کردید و یا نوشیدنی و غذاهای گران قیمت سفارش دادید ناچارید که هزینه های مربوط به آن را پرداخت کنید. حتی در برخی موارد ناچار به رزرو رستوران های لوکس هستید. برای حل این مشکل پیشنهاد ما به شما استفاده از هتل های یو آل با خدمات 24 ساعته است.

هتل یو آل چیست؟

اگر به دنبال استراحت در هتل می گردید و جاذبه های سطح شهر در شما شوری به پا نمی کند با انتخاب هتل هایی که خدمات یو آل U.ALL یا اولترا آل اینکلوسیو Ultra All Inclusive را ارائه می دهند، می توانید خاطرات سفر خود را ماندگار کنید. سرویس دهی در این هتل ها به صورت شبانه روزی و 24 ساعته بدون هیچ گونه محدودیتی از نظر ساعت و میزان حجم غذا است (در برخی رستوران هتل ها ممکن است غذا فقط در ساعت مشخصی از روز ارائه شود) که به نسبت سایر هتل ها هزینه بیشتری را شامل می شود. این هتل ها اکثرا در مناطق ساحلی به چشم می خورند. اگر جزو گروه افراد شب زنده دار هستید این هتل برای شما بسیار مناسب است.
تمامی خدمات در این هتل ها اغم از غذا و نوشیدنی های گران یا ارزان الکلی و غیر الکلی یا غذاهای دریایی در بارها، کافه ها و رستوران های داخل هتل و یا خارج از هتل (زیرنظر هتل مربوط) رایگان است. منوی متنوع تر این هتل در غذاها و نوشیدنی از دیگر مزایای انتخاب یوآل به جای آل است. از جهتی دیگر شما می توانید در داخل خود هتل سفری اعجاب انگیز را تجربه کنید. امکانات تفریحی و سرگرم کننده مانند باشگاه بدنسازی، استخر سر پوشیده یا سر باز، پارک آبی، سواحل اختصاصی و در هتل های مجهزتر از ورزش های آبی مانند غواصی، موج سواری، قایق سواری، یا خدماتی مانند ماساژ، حمام ترکی، اتاق بخار، می توانید به شکل نامحدود برخوردار شوید. ترانسفر فرودگاهی، اینترنت پرسرعت، سالن زیبایی، فروشگاه، صندوق امانات، خشکشویی، داشتن اتاق کنفرانس و پرستاری از کودکان را می توان از جمله امکانات بیشمار این دست هتل ها برشمرد. هر هتل بر مبنای خدماتی که ارائه می دهد قیمت های خود را تعیین می کند بنابراین قیمت ها ممکن است کم یا زیاد بشود.
اکثر هتل های آل و یو آل را در سواحل ترکیه مانند آنتالیا و یا حتی در کشور بلغارستان می توان یافت