گردشگری ایران با رشد و گسترش گردشگری ورزشی جانی دوباره می گیرد
صنعت گردشگری در قرن حاضر به عنوان یکی از پررونق ترین صنایع و حتی پرسودترین صنایع در جهان شناخته شده است. این صنعت نوظهور توانسته با تاثیرگذاری خود روی دیگر صنایع نظر بسیاری از دست اندرکاران صنایع را به خود جلب کند به گونه ای که شاید در برخی از موارد سیاستگذاری های آنها در زمینه رشد و گسترش صنایع مورد نظرشان را به چالش کشیده است.
اما، تاثیرگذاری زیر مجموعه های صنعت گردشگری روی رشد و توسعه صنعت گردشگری هر کشور باعث شده تا گاهی توجه دست اندرکاران و مدیران این صنعت از موضوع اصلی یعنی گسترش گردشگری و روشهای ممکن آن منحرف شده و فرصتی طلایی را از بین ببرند.
به عقیده بسیاری از کارشناسان و دست اندرکاران گردشگری امروزه با توجه به تحولات و پیشرفت های کشورهای جهان دو شاخه تاثیرگذار در صنعت گردشگری به وجود آمده و توان دگرگونی و یا تقویت صنعت گردشگری هر کشور را دارد که این دو عامل عبارتند از علم پزشکی و ورزش آن کشور است. این دو عامل با توجه به رشد تکنولوژی و پتانسیل موجود آن کشور در زمینه گسترش صنعت گردشگری خودنمایی می کنند و قابلیت تاثیر گذاری در صنعت گردشگری آن کشور را خواهند داشت.
به عقیده این کارشناسان علم پزشکی با توجه به تخصصی بودن و دیربازده بودن آن اگرچه در صنعت گردشگری بسیار تاثیر گذار و سودآور است اما در جایگاه دوم قرار گرفته و توانمندی های ورزشی یا در واقع گردشگری ورزشی با توجه به زود بازده بودن و عدم نیاز به سرمایه گذاری سنگین بهترین گزینه برای تقویت صنعت گردشگری کشورهای طالب گسترش صنعت گردشگری خود خواهد بود.
براساس بسیاری از گزارش ها و تحقیقات دست اندرکاران صنعت گردشگری ، گردشگری ورزشی توانسته در سال 2009 میلادی با وجود رکود بسیار سنگین مالی در سطح جهان حدود 600 بیلیون دلار درآمد زایی در سراسر جهان داشته باشد طبق همین ارقام بیشترین درآمد در کشورهای میزبان بازی های بین المللی بوده و در واقع کشور به تناسب توانمندی و امکانات خود توانسته سهمش را از این رقم جذب کند.
بسیاری از کشورها با توجه به پتانسیل های موجود طبیعی در سطح کشور سعی در رونق بخشیدن بر ورزش های بومی خود و در نتیجه جلب گردشگران خارجی و علاقمندان آن رشته خاص دارند و برخی دیگر با سرمایه گذاری های بسیار دقیق سعی در ایجاد جاذبه های گردشگری ورزشی برای دیگران به این هدف جامه عمل می پوشانند.
درباره اهمیت ارتباط تنگاتنگ ورزش و صنعت گردشگری می‌توان از کشور امارات در زمینه ساخت و ساز ورزشگاه‌های مصنوعی بدون داشتن کوچکترین منابع طبیعی نام برد این کشور با ایجاد مکانهای بسیار مفرح ورزشی برای گردشگران به صورت غیر طبیعی سعی کرده از جاذبه های ورزشی برای جذب هرچه بیشتر گردشگران استفاده کند ، این کشور گرمسیری دست به ساخت پیست اسکی روی برف در مکانی مصنوعی در صحرا زده است و امکانات بسیار مناسبی را برای ورزشهای زمستانی و علاقمندان آنها فراهم کرده است در حالی که کشور کانادا در این زمینه با استفاده از طبیعت خشن و سرد خود توانسته محیطی بسیار مناسب برای برگزاری بازیهای زمستانی ایجاد کند و هر ساله حجم بسیار زیادی درآمد را به اقتصاد کشورش از این راه تزریق کند.
به هر حال ، درباره اهمیت ورزش در گسترش صنعت گردشگری کارشناسان عقیده دارند با برگزاری بازیهای بین المللی ورزشی در کشورها، آن کشور یا همان میزبان توان تبلیغ بسیار گسترده ای از توانمندی ها و جاذبه های گردشگری خود را خواهد داشت بنابراین بسیاری از کشورها با تقویت زیرساخت های ورزشی خود و ورود به میدان های رقابتی بین المللی جهت میزبانی بازی های جهانی سعی در رشد و گسترش صنعت گردشگری خود را دارند و در واقع با یک تیر دونشان را هدف گرفته اند.
حال آنکه ایران با وجود تمدنی کهن و پتانسیل بسیار بالای گردشگری خود از این امر تا حدود زیادی غافل مانده در صورتی که می تواند از این طریق وارد کارزار رشد و گسترش صنعت گردشگری منطقه شود و بهترین استفاده را از این موقعیت به نفع خود داشته باشد. شرایط اقلیمی و امکانات مناسب طبیعی ایران امکان برگزاری و انجام بسیاری از ورزشهای محبوب جهانی را به سادگی در اختیار ایران قرار داده که اگر مسئولین امر بتوانند این پتانسیل را با برنامه ریزی دقیق و درست تبدیل به موقعیت های قابل استفاده برای ایران بکنند ناخواسته فرصتی بسیار مناسب را در اختیار صنعت گردشگری بی رمق ایران تقدیم کرده اند که می تواند جانی دوباره به این صنعت ببخشد. اگرچه تا حدودی این امر محقق شده اما هنوز نیاز هماهنگی هرچه بیشتر بین این دو سازمان یعنی ورزش و گردشگری در ایران کاملا ملموس است.
به عنوان مثال رشته کوههای البرز و زاگرس، دریاچه های طبیعی، خلیج فارس ، دریای خزر و کویر لوت به عنوان اصلی ترین نعمات خدادادی ایران به صنعت گردشگری ورزشی ایران هستند که با توجه به همین پتانسیل ها می توان بهترین نتیجه را از صنعت گردشگری ایران گرفت و به جای تکیه بر صنعت نفت و دلارهای نفتی ، به دلارهای ورودی از این صنعت تکیه داد و از این نعمات بی پایان الهی بهترین بهره را در جهت اشتغال زایی و رشد صنعت گردشگری برد و البته در نهایت تمدن و آداب ایران را به دیگر کشورهای جهان شناساند و علاقمندی فراوانی جهت بازدید گرشدگران خارجی از ایران ایجاد کرد.
اما متاسفانه به عنوان مثال ، با توجه شروع فصل زمستان و به بهترین شرایط اقلیمی ایران در زمینه ورزشهای مفرح این فصل در کشور مثل اسکی و با وجود دو پیست بسیار معروف و بین المللی دیزین و شمشک به عنوان شاخص ترین پیست های ایران که مورد بی مهری دست اندرکاران گردشگری قرار گرفته اند و شاهد تبلیغات گسترده برای برگزاری تورهای خارجی اسکی در کشور همسایه ایران در جراید هستیم بطوری که با وجود امکانات بسیار مناسب ورزشی وتخصصی در هر دو پیست یاد شده به جای معرفی و تبلیغات برای این توانمندی ایران توسط سازمان های مربوطه شاهد تبلیغ برای برگزاری تورهای مختلف اسکی خارج از ایران هستیم و نظاره گر خروج دلارهای نفتی و اعزام گردشگران ایرانی به دیگر کشورها هستیم.
به عقیده بسیاری از کارشناسان ورزشی ، ورزشهایی چون اسکی روی آب ، اسکی روی چمن ، اسکی روی برف و قایقرانی و موج سواری از جمله ورزشهایی بسیار مفرح و پولساز در دنیای ورزشی جهان هستند و هر ساله بر تعداد علاقمندان این رشته ها افزوده می شود ، بطوری که این کارشناسان عنوان می کنند اهمیت این رشته های ورزشی در رونق صنعت گردشگری ورزشی اینگونه است که علاوه بر تیم های ورزشی ، افراد به تنهایی می توانند خود از انجام این ورزشها لذت ببرند. بنابراین جمعیت مورد بحث در این رشته ها هرگز محدود به تیم های ورزشی نیست بنابراین پتانسیل بسیار بالایی در جهت رشد صنعت گردشگری خواهند داشت و به واقع در محیطی کاملا دور از جنجال های ورزشی می توان در صنعت گردشگری ورزشی در رشته های یاد شده در آمد کسب کرد.
اینجاست که می توان به اهمیت رونق گردشگری ورزشی در کشورها پی برد و بخصوص در کشور عزیزمان ایران که با توجه به امکانات طبیعی خود می تواند بهترین مکان برای انجام اینگونه ورزشها باشد. بطوری که چندی پیش ایران میزبان بازیهای قایرقانی آسیایی در دریاچه مجموعه ورزشی آزادی بوده اما این فرصت طلایی توسط دست اندرکاران صنعت گردشگری ایران غنیمت شناخته نشد و از دست رفت و بار دیگر عدم هماهنگی بین دو مجموعه بسیار بزرگ گردشگری و ورزشی ایران خودنمایی کرد. متاسفانه دست اندرکاران صنعت گردشگری از این امکانات غافل شده و هر کدام مجزا از هم و بدون برنامه ریزی مشترک با دست اندرکاران ورزشی مشغول به تکرار مکررات هستند.
در حالی که کشورکوچک و همسایه جنوبی ایران بحرین طبق آمار منتشر شده در مجله TTG در سه ماه نخست سال 2010 میلادی و با توجه به رکود اقتصادی جهان برای گردشگران ورزشی اروپایی به عنوان یکی از اصلی ترین گزینه های سفر بوده است. این گردشگران ورزشی که عمدتا از علاقمندان به ورزشهای آبی و ساحلی بوده اند دلیل این انگیزه سفر را وجود سواحل بسیار تمیز و امکانات رفاهی بسیار مناسب این کشور و همچنین آب و هوای بسیار مناسب آن در فصل زمستان عنوان کرده اند حال آنکه ایران مالک بزرگترین و طولانی ترین سواحل خلیج فارس و تمدن چندین برابر کشور کوچکی چون بحرین است. اما این گردشگران هیچ اطلاعی از امکانات ورزشی ایران در این زمینه را ندارند و برای سفر خود کشور همسایه ایران را انتخاب کنند غافل از اینکه چندین کیلومتر بالاتر از بحرین امکانات به مراتب بهتر و با کیفیت تر در جزیره های کشی و قشم بی رونق مانده و در انتظار هیاهوی گردشگران روزگار سپری می کند .
سئوال اصلی اینجاست که آیا واقعا به جای تکرار مکررات و تبلیغات بدون هدف اماکن تاریخی ایران که همگان از آنها اطلاع دارند بهتر نیست در زمینه معرفی توانمندی های گردشگری ورزشی ایران سرمایه گذاری کرد و تبلیغ کرد؟ که به واسطه همین تبلیغات ، ناخواسته گردشگران ورزشی هنگام سفر به ایران و استفاده از این توانمندی ها با تمدن و زیبایی های ایران زمین نیز آشنا می شوند؟ به حق طبق نظر بسیاری از کارشناسان اگر از این امکانات طبیعی مثل کوه و دریا و چشمه های آبگرم ایران در زمینه رشد صنعت گردشگری ورزشی ایران درست استفاده شود صنعت مادر آن یعنی صنعت گردشگری ایران از پویا ترین صنایع ایران خواهد شد و از وابستگی ایران به نفت می کاهد و رشد آن باعث طراوت و رشد دوچندان در دیگر صنایع ایران نیز خواهد شد.
به نظر می رسد برای دست یابی به این هدف همکاری بسیار نزدیک و دقیق سازمان های ورزشی و نهاد های گردشگری بسیار ضروری است بطوری که اگر سازمان های ورزشی اگر بتوانند شرایط مناسب برای برگزاری اردوهای تدارکاتی تیم های خارجی را در کشور مهیا کنند با ورود این تیم ها و اطرافیان آنها که البته کم نیستند و گزارشگران همراهشان به خودی خود نام و امکانات کشور در رسانه های عنوان شده و برای دیگران آشنا خواهد شد و از سوی دیگر کمیته های بین المللی برگزار کننده بازی های جهانی و منطقه ای با توانمندی های آن کشور آشنا می شوند و مقدمات میزبانی اینگونه بازیها برای کشور مهیا می شود این جاست که مسئولیت بهره برداری از این موقعیت بسیار طلایی به دوش مسئولان صنعت گردشگری کشور خواهد بود. این در حالی است که چندی پیش برگزاری اردوی تدارکاتی یکی از تیم های ورزشی ایران در کشور همسایه ایران بسیار خبرساز شد و نشانه ای بسیار روشن از عدم درک درست مسئولان مربوطه از رابطه تنگاتنگ این دو صنعت یعنی ورزش و گردشگری به نمایش گذاشته شد.
به عنوان مثال کمیته برگزاری مسابقات FIFA طی گزارشی رسمی عنوان کرده هنگام برگزاری بازیهای بین المللی ساحلی در فرانسه حدود 400 هزار نفر در قالب تیم های ورزشی و هیات های همراهشان و علاقمندان ورزشهای ساحلی از کشور فرانسه دیدن کرده اند حال می توان تصور کرد که حاصل میزبانی این مسابقات برای صنعت گردشگری فرانسه و صنایع وابسته آن چه بوده و البته به همکاری تنگاتنگ مسوولان ورزشی و گردشگری فرانسوی پی برد که چگونه ورزشی های این کشور توانستند نظر کمیته های بین المللی را به فرانسه جلب کنند و دست اندرکاران صنعت گردشگری آن کشور کاملا هماهنگ و بجا از این جلب نظر بهترین استفاده را داشته باشند و در کل صنعت گردشگری کشور را رونق بخشند.
بنابراین می توان دلیل رقابت بسیار سنگین کشورها برای برگزاری و میزبانی مسابقات بین المللی که گاهی هم بسیار خبرساز می شوند را درک کرد و از اهمیت اقتصادی این میزبانی آگاه شد.
به هر حال اگر به هرگوشه از خاک میهن عزیزمان بنگریم خواهیم دید امکان برگزاری بسیاری از مسابقات بین المللی ورزشی در ایران مهیاست که همین امر می تواند رونق صنعت گردشگری را به همراه داشته باشد، از سواحل خلیج فارس ، کویر لوت گرفته تا سواحل سرسبز خزر همه وهمه پتانسیل بسیار بالایی برای گسترش صنعت گردشگری ورزشی ایران را دارند و ای کاش مدیران و دست اندرکاران این دو شاخه بسیار پرسود در کنار هم با مدیریت و جدیت صنعت گردشگری ایران را حمایت می کردند.
این عدم همکاری باعث شده که اگر از یکی از قهرمانان ورزشی در رشته قایقرانی در آبهای آزاد در باره تمدن ایران سئوال کنیم ممکن است چیزی برای گفتن و ابراز عقیده داشته باشد اما اگر از همین قهرمان درباره توانمندی های ایران در این رشته ورزشی خاص سئوال شود با سکوتی معنی دار مواجه شویم در حالی که همین قهرمان می تواند ساعت ها از توانمندی همسایه های جنوبی ایران در این زمینه و حتی درباره مدارس تخصصی آنها در رشته یاد شده سخن بگوید.
بنابراین باید به همکاری هرچه بیشتر و دقیقتر و مجموعه ورزشی و گردشگری ایران اندیشید و شرایط این همکاری را فراهم کرد که حاصلی به جز سودآوری در صنعت گردشگری ایران ندارد و می توان صنعت گردشگری ورزشی ایران را به عنوان دوپینگ صنعت گردشگری ایران دانست.
