آموزش کوهنوردی

کوهنوردی ورزشی جذاب و هیجان انگیزه با شاخه ها و گستردگی فراوان است که می تواند هر کسی را گیج کند. از این روی آموزش کوهنوردی آنهم به روش درست و اصولی می تواند تاثیر زیادی در کیفیت فعالیت ما داشته باشد. در این مقاله به توضیحات پیرامون شروع کوهنوردی، مهارت‌های لازم، تغذیه در کوهنوردی، اصول و سایر موارد مرتبط خواهیم پرداخت.

کوهنوردی چیست؟

در ساده ترین نگاه کوهنوردی به معنای بالا رفتن از کوههاست. اما یک فاکتور جنبه ای متفاوت به آن می دهد و آن خطر است. بسیاری از بزرگان و پیشروان جهانی این رشته خطر را به عنوان قسمتی از هویت کوهنوردی تعریف می کنند. همین دیدگاه باعث میشود که تلاش انسان در کوهستان نیاز به درک شرایط، کسب مهارت های گسترده، ایجاد توانمندی بالا و قوه قضاوت برای رویارویی با چالش های مختلف داشته باشد.

چگونه کوهنوردی را آغاز کنیم؟

مهمترین بخش در این ورزش آموزش کوهنوردی به شکل صحیح آن است. اولین گام برای قرار گرفتن در مسیر کوهنوردی به شکل درست و اصولی آن عضویت در یک باشگاه کوهنوردی معتبر می باشد. عضویت در باشگاه کوهنوردی چند مزیت دارد. اول از همه این فرصت را پیدا می کنیم که با افراد با تجربه در این ورزش آشنا شویم. آشنا با این پیشکسوتان و استفاده از تجارب آنها فرصت یادگیری را در اختیار ما قرار خواهد داد. دوم اینکه باشگاههای کوهنوردی دارای تقویم برنامه ریزی شده برای صعود به قلل مختلف و همچنین برنامه های فنی هستند.

شرکت در این برنامه ها زیرنظر سرپرستان مختلف این امکان را ایجاد می کند که اولین گامها را در یادگیری به شکل صحیح برداریم. سومین مزیت عضویت در باشگاه کوهنوردی شرکت در کلاسهای رسمی می باشد. کلاسهایی مانند کارآموزی مقدماتی کوهپیمایی، کارآموزی برف، نقشه خوانی و … در کنار شرکت در برنامه ها باعث رشد علمی و عملی کوهنورد خواهند شد.

چه لباس کوهنوردی برای شروع بگیریم؟

از مهمترین موضوعات در آموزش کوهنوردی آشنایی با پوشاک کوهنوردی می باشد. مهمترین نکته ای که در اینجا بایست بیاموزیم سیستم لایه بندی است.

در طول یک روز کوهنوردی، درجه حرارت می تواند بسیار تغییر کند. گرمای ظهر، بارش برف، وزش باد شدید یا بارش برف و باران تغییراتی هستند که نیاز به یک سیستم پوشاک مناسب همه کاره، سازگار، سبک و بادوام دارد. یک سیستم لایه بندی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است.

به اعتقاد آلپاین گایدز  سیستم لایه بندی با اتکا به چندلایه لباس با کارکردهای متفاوت بیشترین میزان تنفس و کارایی را ایجاد می کند.

آموزش مهارت های کوهنوردی

یادگیری مهارت های کوهنوردی در مرکز آموزش کوهنوردی قرار دارد. مجموعه ای از مهارت ها در کوهنوردی لازم است که یادگیریشان به تلاش و صبر نیاز دارد. در ادامه به بعضی از آنها اشاره می کنیم:

مهارت های کوهپیمایی

مهارت هایی مانند گام برداری، کوله چینی، آشنایی اولیه باسازوبرگ ، اشنایی با کوه‌ها و مسیریابی و جهت یابی در گام اول قرار دارد. برای یادگیری این مهارت ها شرکت در برنامه های کوهنوردی، دوره کارآموزی مقدماتی، نقشه خوانی و هواشناسی توصیه میشود.

مهارت های سنگنوردی و کار با طناب

در بسیاری از مسیرهای کوهستانی معابر سنگی وجود دارد که عبور از آنها نیازمند به آشنایی با سنگنوردی  و دست به سنگ دارد. در سطوح بالاتر هم سنگنوردی اسپرت و دیواره نوردی  مطرح میشوند. پس نیاز به یادگیری مهارت های سنگنوردی در آموزش کوهنوردی داریم. موارد زیر را برای یادگیری بهتر این مهارت در نظر داشته باشید:

• تمرین سنگ نوردی : تمرین سنگنوردی سالنی و طبیعت می تواند تاثیر بسزایی در یادگیری این مهارت داشته باشد. به عنوان یک کوهنورد حداقل هفته ای یک جلسه تمرین سنگنوردی با کیفیت داشته باشید.
• شرکت در دوره های آموزشی: حضور در دوره های آموزشی مانند مقدماتی سنگنوردی، سنگ پیشرفته و دیواره نوردی در کنار تمرین تاثیر زیادی در یادگیری مهارت های کوهنوردی خواهد داشت.
• تمرینات دوره ای: هر سال ۲-۳ ماه به عنوان یک کوهنورد روی سنگنوردی تمرکز داشته باشیم. این روش باعث ارتقای سطح سنگنوردی میشود.

مهارت های برف و یخ

صعود در فصل زمستان، یخچال‌ها و آبشارهای یخی نیاز به یادگیری اصول حرکت روی یخ و برف دارد. کسب مهارت در این بخش برای صعودهای زمستانی و فنی این فصل ضروری است. برای داشتن کوهنوردی ایمن در این فصل موارد زیر را در نظر داشته باشیم:

• شرکت در دوره های آموزشی مانند کارآموزی برف، برف پیشرفته و آبشار یخی.
• کوهنوردی در فصل زمستان با رویکرد تدریجی.
• یادگیری مهارتهای کمپینگ در فصل زمستان.

تغذیه در کوهنوردی

یکی از نکات مهم در آموزش کوهنوردی یادگیری اصول تغذیه در کوهنوردی است. غذای مناسب کوهنوردی باید سبک، پرکالری، زودهضم و خوشمزه باشد. از طرف دیگر با افزایش ارتفاع و فشار صعود، سیستم گوارش سختتر کار می کند. پس باید مجموعه ای از نکات را در این رابطه رعایت کرد.

بهترین زمان برای کوهنوردی چه زمانی است؟

به گفته اکسپلورشر  بهترین زمان برای کوهنوردی در بهار، اوایل پاییز و تابستان است. در این فصول شرایط آب و هوا نسبتا پایدار بوده و به کوهنوردان اجازه می دهد تا از بارش برف، دمای بسیار سرد و ورزش باد شدید پرهیز کنند.

بسیاری از کوه‌ها یک فصل صعود خاص دارند. به طور مثال فصل صعود قله اورست در بهار و پیش از شروع بارشهای موسمی است. بهترین فصل برای صعود قله اورست   نیز تیر و مرداد می باشد. یکی از معایب فصل صعود قلل ازدحام جمعیت در بعضی کوهها می باشد.

کوهنوردی زمستانی مرحله پیشرفته تری در کوهنوردی قلمداد می شود که به تجهیزات خاص و آموزش فنی کاملتری نیاز دارد. شرایط زمستانی باعث افزایش دشواری فنی می گردد. به این نکته باید خطر بهمن را نیز اضافه کرد. کوهنوردی زمستانی فقط به کوهنوردانی که تجربه قبلی دارند، توصیه میشود.

قانون ساعت ۱۴

یک قاعده سرانگشتی در کوهنوردی وجود دارد. قبل از ساعت ۲ ظهر می بایست به قله برسید. در این ساعت در هر نقطه ای از کوه که هستید، فرود به سمت پایین را آغاز کنید.

اصول مهم کوهنوردی که قبل از شروع باید بدانیم!

همانطور که می دانیم کوهنوردی ورزش آسانی نیست و همواره با خطر همراه است. در ادامه به لیستی از موارد اشاره می کنیم.

• آماده سازی و برنامه ریزی
• رعایت اصول تغذیه برای کوهنوردی
• بررسی وضعیت هوا پیش از رفتن به برنامه
• یادگیری مهارت های لازم برای شرایط اضطراری
• همکاری با سایر کوهنوردان و حفظ طبیعت

تمرین برای کوهنوردی

انجام صعود در ارتفاعات بالا نیازمند آمادگی از نظر استقامت، قدرت، سنگنوردی و بازیابی است. برای کسب چنین آمادگی نیاز به برنامه تمرین تخصصی  این ورزش داریم. پیشنهاد می کنیم که به غیر از صعودهای آخر هفته حداقل ۲-۳ جلسه مفید تمرین هفتگی داشته باشید. در این صورت علاوه بر ایمنی بیشتر، لذت صعود را خواهید چشید و کوهستان برایتان شادی به ارمغان می آورد. گاها به دلیل مشغله کاری و کمبود وقت امکان حضور در باشگاه حضور ندارد.